Định Hướng Phát Triển Nghề Nghiệp Trong Tương Lai

Định hướng nghề nghiệp tương lai cho học sinh trong thời đại 4.0 là một việc quan trọng. Thời đại 4.0 đặt ra nhiều thách thức cho học sinh trong việc lựa chọn ngành nghề phù hợp với sở trường, năng lực và nhu cầu của xã hội.

Bài viết về định hướng nghề nghiệp trong tương lai

Nghề nghiệp là một công việc nào đó phù hợp với khả năng, trình độ, lòng đam mê của con người, do con người lựa chọn và kiên trì dài lâu nhằm tạo ra của cải, vật chất, tiền bạc nuôi sống bản thân và gia đình, đóng góp thúc đẩy xã hội phát triển. Có thể nói, nghiệp nghiệp là một phần không thể thiếu ở bất cứ con người nào, bởi con người không thể tồn tại nếu không có lao động và chính lao động tạo nên nghề nghiệp.

Chọn nghề là công tác hướng nghiệp, dựa vào những thông tin như sở thích, năng lực, nhu cầu xã hội… để có được một nghề nghiệp phù hợp với nguyện vọng, khả năng của bản thân. Hiện tượng nhiều bạn trẻ hiện nay thiểu định hướng, chưa suy nghĩ chín chắn trong việc chọn nghề đang xảy ra phổ biến trong xã hội, gây nhiều hệ lụy cho cá nhân và cho xã hội.

Nhiều bạn trẻ hiện nay không chọn nghề theo đam mê, năng lực, mà có những cách chọn nghề rất sai lầm. Họ chọn nghề vì lười nhác, ỷ lại vào các mối quan hệ của bố mẹ đó có công việc nhàn nhã. Họ lựa chọn một công việc ngẫu nhiên vì không biết phải lựa chọn nghề nào, phó mặc cho bố mẹ lựa chọn. Họ chọn nghề vì áp lực của truyền thống gia đình, chứ không phải theo ý muốn, nguyện vọng…

Khi không chọn đúng nghề, người trẻ sẽ không có đủ nghị lực cũng như năng lực để học tập, cố gắng vươn lên trong nghề, họ sẽ trở nên chán nản, buông xuôi. Khi chọn không đúng công việc phù hợp, người trẻ sẽ khó tìm ra được mục tiêu cuộc sống, khó sống một cuộc sống có ý nghĩa. Khi chọn không đúng nghề, người trẻ sẽ khó phát triển được năng lực trong nghề nghiệp đó, dẫn đến gây hại cho bản thân và cho mọi người xung quanh.

Nguyên nhân dẫn đến hiện tượng trên là bởi bản thân người trẻ thiếu định hướng tương lai, không biết mình muốn gì, cần gì, mà chỉ biết ỷ lại vào người lớn, vào cha mẹ. Gia đình quá bảo bọc, không để con em tự chủ trong việc chọn nghề. Nhà trường chỉ lo dạy kiến thức mà chưa chú trọng đến công tác hướng nghiệp.

Không phải nghề nghiệp làm danh giá cho con người, mà chính con người làm danh giá cho nghề nghiệp. Bởi thế, để có thể lựa chọn đúng nghề nghiệp và thành công trong công việc của mình, mỗi cá nhân phải có ý thức xác định nghề nghiệp tương lai từ sớm và lên kế hoạch để đạt được mục tiêu nghề nghiệp ấy. Từ đó, trong quá trình học tập chú trọng hơn vào những kiến thức phục vụ nghề nghiệp tương lai. Để chọn nghề đúng đắn, đảm bảo thành công hoặc ít nhất có thể kiên trì với nghề nghiệp bền lâu, các bạn trẻ cần phải chọn công việc phù hợp với năng lực, sở trường và sở thích, đam mê của mình. Chính những yếu tố đó là thế mạnh cạnh tranh trong một môi trường rộng mở mà ở đó cơ hội không chỉ dành riêng ai.

Chọn nghề không nên chạy theo xu hướng có giá trị tức thời, mà hãy chọn nghề có giá trị bền vững. Phải chọn nghề mà mình có đủ các điều kiện để có thể theo học nghề mà mình chọn: (chiều cao, sức khỏe, tài chính, lý lịch,…) . Không nên chạy theo những công việc thời thượng bởi nhu cầu xã hội biến đổi không ngừng, không chọn nghề theo sở thích của người khác. Khi đã chọn được nghề thì phải có ý thức trau dồi nghề nghiệp của mình.

Để giúp các bạn trẻ chọn nghề phù hợp, gia đình không nên quá bảo bọc, mà hãy lắng nghe, quan sát, thấu hiểu và định hướng đúng đắn để con em mình có được nghề nghiệp phù hợp.

Nhà trường tổ chức các hoạt động hướng nghiệp bổ ích, thiết thực: tổ chức trắc nghiệm tâm lý xác định thiên hướng nghề nghiệp; tham quan các cơ quan, nhà máy, các trường đại học… để học sinh có cái nhìn thực tế hơn về nghề nghiệp tương lai. Nghề nghiệp là vấn đề gắn bó lâu dài với cuộc sống mỗi người, đòi hỏi các bạn trẻ phải có định hướng rõ ràng khi chọn nghề. Nếu lựa chọn đúng nghề, ta sẽ có niềm say mê, hứng thú với công việc, có cơ hội phát huy năng lực. Nếu lựa chọn sai nghề ta sẽ mất cơ hội, công việc trở thành gánh nặng… Mỗi người cần nhận thức được khả năng thật sự của bản thân để lựa chọn nghề nghiệp cho phù hợp. Khi lựa chọn nghề nghiệp chúng ta cần có sự kết hợp hài hoà giữa năng lực và sở thích. Trong đó năng lực đóng vai trò quyết định.

Nhất nghệ tinh, nhất thân vinh (làm một nghề cho tinh thông, cuộc đời nhất định sẽ vinh quang). Giỏi nghề sẽ không bao giờ lo thất nghiệp mà ngược lại sẽ có cuộc sống sung túc, ổn định. Đừng đứng núi này trông núi nọ mà cẩu thả, thiếu kiên trì trong công việc, dễ dẫn đến thất bại đáng tiếc.

Chọn cho mình một hướng đi trong tương lai với một nghề nghiệp nhất định không bao giờ là điều dễ dàng. Trong những hoàn cảnh khác nhau, ở những thời điểm khác nhau, cuộc sống lại đem đến cho ta những sự lựa chọn khác nhau. Chọn nghề trong tương lai như thế nào mới phù hợp và đúng đắn?

Đầu tiên phải khẳng định rằng mỗi người có một sở thích và tính cách khác nhau, đồng thời cũng có sở trường và năng khiếu khác biệt nên việc lựa chọn nghề nghiệp cho bản thân cũng không giống nhau. Không thể áp dụng cách lựa chọn giống hệt nhau. Tuy nhiên, đích chung của họ đều là hướng đến thành công và có được một địa vị nhất định trong xã hội.

Nói về việc chọn nghề, đa số ý kiến cho rằng Chọn nghề phải phù hợp với năng lực của mình. Nghĩa là nghề nghiệp tương lai phải đúng với năng lực, trí tuệ bản thân, đảm bảo mình có thể đảm đương và hoàn thành tốt. Có như vậy công việc mới thuận lợi và đạt được hiệu quả cao hơn. Nếu cố ý làm những nghề quá sức của bản thân có thể gây ra những sai lầm lớn nhỏ, không những ảnh hưởng đến mọi người xung quanh mà còn khiến cấp trên mất lòng tin vào mình, sớm muộn cũng phải từ bỏ công việc.

Cũng có người lại thích chọn nghề đang được ưa chuộng nghĩa là chọn những nghề hot, theo xu thế của xã hội. Hoặc chọn nghề mà mình yêu thích để theo đuổi đam mê, mặc kệ hoàn cảnh xã hội không cân nhắc đến năng lực bản thân.

Mỗi quan niệm chọn nghề đều có mặt đúng và mặt không phù hợp. Chúng ta không thể theo duy nhất 1 quan niệm nào mà cần linh hoạt chọn lựa, phối hợp những quan niệm đó lại với nhau. Nếu lựa chọn công việc được xã hội ưa chuộng, là nghề mình thích và phù hợp năng lực thì công việc mà ta lựa chọn sẽ có ích hơn và được đảm bảo lâu dài hơn trong xã hội.

Thích mà không đủ năng lực thì không làm được việc. Có năng lực nhưng không có đam mê và nhiệt thành có thể gây ra những thất trách đáng tiếc trong công việc. Hơn nữa, lựa chọn nghề nghiệp tương lai trong xã hội thay đổi không ngừng hiện nay thực sự là một điều vô cùng khó khăn. Đặc biệt là khi nhiều người còn không có quyền lựa chọn, phải nghe theo chỉ thị và chịu áp lực từ gia đình. Vì thế, có người phải nghe theo cha mẹ chọn nghề không hợp với bản thân, lâu dần sinh chán nản và bỏ nghề. Cũng có những bạn thì lựa chọn nghề nghiệp quá viển vông, xa vời thực tế. Tuy nhiên tựu chung lại đối với nghề nghiệp mình đã lựa chọn, ai cũng cần có trách nhiệm và lương tâm hoàn thành tốt, có như vậy xã hội mới được ổn định.

Nghề nghiệp tương lai ảnh hưởng rất nhiều đến cuộc sống của chúng ta sau này. Vậy nên cần có định hướng từ sớm để từ đó có sự phân tích kỹ càng, tỉ mỉ, có thời gian phấn đấu và điều chỉnh hợp lí. Học sinh ngay khi còn ngồi trên ghế nhà trường cần nghiêm túc cố gắng học tập, tích lũy cho mình vốn kiến thức để tạo cho bản thân nhiều cơ hội lựa chọn nghề nghiệp. Đồng thời đừng quên đặt ra mục tiêu rõ ràng để phấn đấu đạt được, tạo động lực cho tương lai phía trước. Chọn nghề theo suy nghĩ của bản thân nhưng cũng phải lắng nghe ý kiến góp ý từ mọi người xung quanh, chủ động tìm hiểu cái lợi cái hại của ngành nghề ấy. Đừng chỉ vì thích mà nhất quyết đi theo, bỏ qua những cơ hội phát triển thuận lợi khác.

Mỗi chúng ta, ai sinh ra cũng có ước mơ và hoài bão của riêng mình. Song việc biến ước mơ thành hiện thực phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố khác nhau. Chọn nghề và làm được nghề đã chọn là cả một hành trình dài. Nhưng nếu kiên trì và theo đuổi đúng cách, bạn nhất định sẽ trở thành người mà bạn mong muốn.